W dzisiejszych czasach rynek pracy obfituje w duże możliwości zawierania umów i pracy stricte samej w sobie. Większość pracowników z pracodawcami zawiera umowy o pracę. Są one korzystne, gdyż są swoistym zabezpieczeniem. Pracownik dzięki umowie o pracę może poczuć się stabilnie. Jest w końcu ubezpieczony i pewny wysokości swojego wynagrodzenia. Musi on jednak zapłacić odpowiednie składki, które mogą „pożreć” lwią część kwoty wynagrodzenia. Są jednak umowy, które są korzystniejsze dla tak zwanych „wolnych strzelców”. Tymi umowami są umowa zlecenie oraz umowa o dzieło.
Umowa o dzieło to umowa cywilnoprawna, na zasadzie której zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania jakiegoś przedmiotu (lub innego dzieła), a zleceniodawca do zapłaty określonego wynagrodzenia za efekt jego pracy. Jest to o tyle korzystne, że pracownik rozliczany jest za wykonanie czegoś. Nie jest istotne, w jakim miejscu naprawi przedmiot, zbuduje nowy itp. Wyobraźmy sobie, że jesteśmy artystą robiącym rzeźby na zamówienie. Ważna jest przede wszystkim wykonana rzeźba i jej wygląd. Zleceniodawcy nie obchodzi chyba, w jakim warsztacie jest ona zrobiona i czy ten warsztat znajduje się w domu, czy zupełnie gdzie indziej. Liczy się efekt pracy. Czasami schemat ten może się różnić. Uzależnione jest to od zapisów zawartych w umowie.
Jak rozliczyć umowę o dzieło?
Co ze składkami ZUS oraz innymi podatkami, które odciągane sa z pensji pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę? Umowa o dzieło charakteryzuje się tym, że jest „najtańsza” w kwestii kosztów zatrudnienia pracownika. Umowa ta nie podlega składkom na ubezpieczenie rentowe, emerytalne, zdrowotne, wypadkowe czy też chorobowe (wyjątek stanowi umowa zawarta z własnym pracownikiem). Umowa o dzieło jest jednak opodatkowana w różnoraki sposób (zależne jest to od kwoty brutto oraz rocznych dochodów pracownika).
A co, jeśli chcemy wypowiedzieć umowę o dzieło? Jest to niemożliwe. Żadna ze stron nie ma takiego prawa. Od umowy o dzieło można natomiast odstąpić, jednak pod pewnymi warunkami.
Zlecający może odstąpić od umowy o dzieło, jeżeli:
– zleceniobiorca długo spóźnia się z wykonaniem dzieła i możliwe jest, że nie wykona go w terminie zawartym w umowie,
– wykonawca tworzy dzieło wadliwe lub sprzeczne z umową i nie reaguje na korekty zlecającego,
– dzieło posiada wady, których w żaden sposób nie da się usunąć,
– zleceniobiorca nie wykonał dzieła.
Zamawiający dzieło, w przypadku jego wadliwego stanu, może obniżyć wynagrodzenie pracownika o kwotę potrzebną na dokończenie dzieła przez innego wykonawcę.
A kiedy odstąpić od umowy może zleceniobiorca? Następuje to wtedy, gdy nie może skonsultować się z zamawiającym, a jest to niezbędne, by
prawidłowo wykonać dzieło. Oczywiście, jeśli zamawiający odstępuje od umowy bez żadnego konkretnego powodu, to jest on zobowiązany zapłacić pracownikowi umówione wynagrodzenie. Może być ono ewentualnie pomniejszone o kwotę, jaką wykonawca zaoszczędził przez niewykonanie dzieła (na przykład nie musiał kupować materiałów).
